CO TRZEBA WIEDZIEĆ O SPORZĄDZANIU PRZETWORÓW.
Przygotowanie przetworów wymaga wykonania pewnych prac wstępnych. Należy ustalić, jaką ich ilość się sporządzi, jaki sprzęt trzeba będzie zgromadzić oraz gdzie wygospodarować miejsce do ich przechowywania.
ILE PRZYGOTOWAĆ PRZETWORÓW
Żywieniowcy zakładają, że w dziennej racji pokarmowej zdrowego człowieka powinno być przeszło 500 g warzyw i owoców (nie licząc ziemniaków), czyli rocznie około 200 kg tych produktów. Oczywiście ich spożycie musi być rozłożone równomiernie w ciągu roku.
W spożyciu warzyw Polska należy do czołówki krajów europejskich (około 90—95 kg na osobę rocznie). Jednak struktura produkcji warzyw i ich spożycia jest dosyć specyficzna. Kapusta, cebula, marchew, buraki, ogórki i pomidory stanowią prawie 90% ogólnej ilości wszystkich zbieranych i spożywanych u nas warzyw. Wiele wysokowartościowych ich gatunków jest w naszym kraju prawie nie znanych.
Żywieniowców szczególnie niepokoi niskie spożycie owoców (około 40 kg rocznie na osobę). Pod tym względem zajmujemy z kolei jedno z ostatnich miejsc w Europie i to zarówno w spożyciu owoców świeżych, jak i przetworzonych. Statystyczny Polak spożywa tak mało owoców, że każda dodatkowa ich ilość jest zdaniem żywieniowców i lekarzy jak najbardziej wskazana. Trzeba więc starać się zaopatrzyć jak najlepiej swoje domowe spiżarnie w przetwory z tych produktów.
Przyjmuje się, że dla utrzymania równomiernego spożycia owoców w ciągu roku 35—40% tych produktów powinno być przetworzone i stanowić rezerwę na zimę i wiosnę. Wynosi to na Osobę około 15 kg. Mnożąc tę ilość przez liczbę osób w rodzinie, ustala się konieczne minimum ilościowe przetworów owocowych, które powinno się spożywać poza sezonem przez 6—7 miesięcy. Warzywa łatwiej jest przechować przez dłuższy nawet czas niż owoce. Dlatego też przetwarza się ich około 10—15%.
Skrupulatna gospodyni może dokładnie wyliczyć, ile i jakich przetworów będzie potrzebowała na zimę. Na przykład przy założeniu, że kompot owocowy ze słoików półlitrowych podaje trzy razy w tygodniu dla 4-osobowej rodziny, musi przygotować około 90 słoików. Ponieważ w jednym słoiku mieści się około 50 dag surowca, trzeba przerobić 45 kg owoców.
Planując raz w tygodniu zupę owocową z przecieru lub owoców we własnym soku bez cukru, trzeba przygotować około 30 słoików półlitrowych z zawartością surowca około 15 kg.
W podobny sposób można wyliczyć zapotrzebowanie na inne przetwory. Z surowca bardziej wartościowego i atrakcyjnego można przygotować nawet pewne nadwyżki przetworów, które będą miały powodzenie przez cały rok.